Στόχος 3: Διασφαλίζουμε μία ζωή με υγεία και προάγουμε την ευημερία για όλους, σε όλες τις ηλικίες
Η διασφάλιση υγιών συνθηκών διαβίωσης καθώς και η προαγωγή της ευημερίας για όλους και σε όλες τις ηλικίες είναι απαραίτητες για τη βιώσιμη ανάπτυξη. Έχουν γίνει σημαντικά βήματα για την αύξηση του προσδόκιμου ζωής ενώ έχουν μειωθεί σημαντικά ορισμένοι από τους παράγοντες που σχετίζονται με την παιδική και τη μητρική θνησιμότητα. Αντίστοιχα, η σπουδαία πρόοδος που έχει συντελεστεί στην αύξηση της πρόσβασης σε καθαρό νερό και σε εγκαταστάσεις αποχέτευσης έχει οδηγήσει στη μείωση της ελονοσίας, της φυματίωσης, της πολιομυελίτιδας καθώς και της εξάπλωσης του HIV/AIDS. Ωστόσο, χρειάζονται ακόμα περισσότερες προσπάθειες για την πλήρη εξάλειψη ενός μεγάλου φάσματος ασθενειών καθώς και για την αντιμετώπιση πολλών, διαφορετικών και επίμονων ζητημάτων υγείας που ανακύπτουν.
Στοιχεία και αριθμοί
Παιδική Υγεία
- 17,000 λιγότερα παιδιά πεθαίνουν κάθε ημέρα από το 1990, ωστόσο, περισσότερα από έξι εκατομμύρια παιδιά συνεχίζουν να πεθαίνουν κάθε χρόνο πριν ολοκληρώσουν το 5ο έτος της ηλικίας τους
- Από το 2000, τα εμβόλια κατά της ιλαράς έχουν αποτρέψει περίπου 15,6 εκατομμύρια θανάτους
- Παρά τη σημαντική παγκόσμια πρόοδο που συντελείται στην Υποσαχάρια Αφρική και τη Νότια Ασία, παρατηρείται ένα ολοένα και αυξανόμενο ποσοστό παιδικών θανάτων, με τέσσερις στους πέντε παιδικούς θανάτους ηλικίας κάτω των πέντε να εμφανίζονται σε αυτές τις περιοχές
- Παιδιά που γεννιούνται σε συνθήκες φτώχειας είναι δύο φορές πιο πιθανό να πεθάνουν πριν ολοκληρώσουν το πέμπτο έτος της ηλικίας τους συγκριτικά με εκείνα που γεννιούνται σε εύπορες οικογένειες
- Παιδιά των οποίων οι μητέρες είναι μορφωμένες (σε αυτές συγκαταλέγονται και εκείνες που έχουν ολοκληρώσει την πρωτοβάθμια εκπαίδευση) είναι πιο πιθανό να επιβιώσουν από ότι παιδιά με μητέρες χωρίς καθόλου μόρφωση
Μητρική υγεία
- Τα ποσοστά της μητρικής θνησιμότητας έχουν μειωθεί σχεδόν κατά το ήμισυ από το 1990
- Η μητρική θνησιμότητα έχει μειωθεί κατά δυο τρίτα στην ανατολική και νότια Ασία καθώς και στη βόρεια Αφρική
- Τα ποσοστά μητρικής θνησιμότητας, δηλαδή η αναλογία των μητέρων που αποβιώνουν κατά τον τοκετό συγκριτικά με εκείνων που επιβιώνουν, στις αναπτυσσόμενες περιοχές είναι 14 φορές πιο υψηλά από ότι στις ανεπτυγμένες περιοχές
- Ολοένα και περισσότερες γυναίκες λαμβάνουν προγεννητική φροντίδα. Στις αναπτυσσόμενες περιοχές τα ποσοστά προγεννητικής φροντίδας αυξήθηκαν από 65% το 1990 σε 83% το 2012
- Μόνο το 50% των γυναικών στις αναπτυσσόμενες περιοχές λαμβάνει τη συνιστώμενη ιατρική περίθαλψη
- Λιγότεροι έφηβοι αποκτούν παιδία στις περισσότερες αναπτυσσόμενες χώρες, ωστόσο, η πρόοδος αυτή έχει παρουσιάσει κάμψη. Η αύξηση της χρήσης αντισυλληπτικών μεθόδων που παρατηρήθηκε κατά τη δεκαετία του 90’ δεν συνεχίστηκε την πρώτη δεκαετία του 2000
- Πρόοδος συντελείται στην κάλυψη της ανάγκης του οικογενειακού προγραμματισμού για ολοένα και περισσότερες γυναίκες, ωστόσο, η ζήτηση αυξάνεται με ταχείς ρυθμούς
HIV/AIDS, ελονοσία και άλλες ασθένειες
- Στα τέλη του 2014 περίπου 13,6 εκατομμύρια άνθρωποι είχαν πρόσβαση σε αντιρετροϊκή αγωγή
- Οι νέες μολύνσεις με τον ιό HIV κατά το 2013 υπολογίζονται στα 2,1 εκατομμύρια, δηλαδή 38% λιγότερες από ότι το 2001
- Στα τέλη του 2013 περίπου 35 εκατομμύρια άνθρωποι υπολογίζεται ότι ζούσαν με τον ιό HIV
- Στα τέλη του 2013, 240,000 παιδιά υπολογίζεται ότι μολύνθηκαν με τον ιό HIV
- Οι νέες μολύνσεις με τον ιό HIV έχουν μειωθεί κατά 58 % από το 2001
- Τα έφηβα κορίτσια και οι νέες γυναίκες αντιμετωπίζουν ανισότητες με βάση το φύλο τους, αποκλεισμούς, διακρίσεις και βία, γεγονός που τις εκθέτει ακόμη περισσότερο στον κίνδυνο μόλυνσης με τον ιό HIV
- Ο ιός HIV αποτελεί τη βασική αιτία για τον θάνατο των γυναικών που βρίσκονται σε αναπαραγωγική ηλικία σε παγκόσμιο επίπεδο
- Οι θάνατοι από φυματίωση σε ανθρώπους που ζουν με τον HIV έχουν μειωθεί κατά 36% από το 2004
- Στις 250,000 ανήλθαν οι μολύνσεις από τον HIV το 2013 με τα δύο τρίτα από αυτές να αφορούν έφηβα κορίτσια
- Το AIDS αποτελεί πλέον τη βασική αιτία θανάτου μεταξύ εφήβων (ηλικίας 10-19) στην Αφρική και τη δεύτερη πιο συχνή αίτια θανάτου μεταξύ εφήβων σε παγκόσμιο επίπεδο
- Σε πολλές περιπτώσεις, το δικαίωμα της ιδιωτικότητας και της σωματικής ακεραιότητας των εφήβων κοριτσιών δεν γίνεται σεβαστό, με πολλά από τα κορίτσια να αναφέρουν ότι η πρώτη τους σεξουαλική εμπειρία δεν ήταν ηθελημένη
- 2,1 εκατομμύρια έφηβοι υπολογίζεται ότι ζουν με τον HIV από το 2013
- Πάνω από 6,2 εκατομμύρια θάνατοι από ελονοσία αποφεύχθηκαν κατά την περίοδο 2000-2015, πρωτίστως θάνατοι παιδιών ηλικίας κάτω των πέντε στην Υποσαχάρια Αφρική. Το παγκόσμιο ποσοστό κρουσμάτων ελονοσίας υπολογίζεται ότι μειώθηκε κατά 37% ενώ τα ποσοστά θνησιμότητας κατά 58%
- Κατά το διάστημα 2000-2013, η πρόληψη, η διάγνωση και η θεραπεία της φυματίωσης υπολογίζεται ότι έσωσε 37 εκατομμύρια ζωές. Τα ποσοστά θνησιμότητας από φυματίωση μειώθηκαν κατά 45% ενώ το ποσοστό εμφάνισης της νόσου μειώθηκε κατά 41% για το διάστημα 1990-2013
Ο Στόχος 3 επιδιώκει:
3.1 Έως το 2030, μείωση του ποσοστού της παγκόσμιας μητρικής θνησιμότητας σε λιγότερους από 70 θανάτους ανά 100.000 γεννήσεις.
3.2 Έως το 2030, τερματισμός των αποτρέψιμων θανάτων νεογνών και παιδιών ηλικίας κάτω των πέντε ετών, με στόχο όλες οι χώρες να μειώσουν τη νεογνική θνησιμότητα στους 12 θανάτους ανά 1,000 γεννήσεις και την παιδική, κάτω των πέντε ετών, θνησιμότητα στους 25 θανάτους ανά 1,000 γεννήσεις.
3.3 Έως το 2030, τερματισμός των επιδημιών του AIDS, της φυματίωσης, της ελονοσίας και άλλων παραμελημένων τροπικών ασθενειών, και καταπολέμηση της ηπατίτιδας, των ασθενειών που μεταδίδονται μέσω του νερού καθώς και άλλων μεταδοτικών ασθενειών.
3.4 Έως το 2030, μείωση κατά το ένα τρίτο της πρόωρης θνησιμότητας από μη-μεταδοτικές ασθένειες μέσω της πρόληψης και της θεραπείας, και προώθηση της ψυχικής υγείας και ευημερίας.
3.5 Ενίσχυση της πρόληψης και της θεραπείας της κατάχρησης ουσιών, συμπεριλαμβανομένης της χρήσης ναρκωτικών ουσιών και της επιβλαβούς κατανάλωσης αλκοόλ.
3.6 Έως το 2020, μείωση του αριθμού των παγκόσμιων θανάτων και τραυματισμών από τροχαία ατυχήματα.
3.7 Έως το 2030, διασφάλιση της καθολικής πρόσβασης στη σεξουαλική και αναπαραγωγική υγειονομική περίθαλψη, συμπεριλαμβανομένου του οικογενειακού προγραμματισμού, της ενημέρωσης και εκπαίδευσης, και της ενσωμάτωσης της αναπαραγωγικής υγείας σε εθνικές στρατηγικές και προγράμματα.
3.8 Επίτευξη καθολικής υγειονομικής κάλυψης, συμπεριλαμβανομένης της προστασίας των οικονομικών κινδύνων, πρόσβαση σε βασικές ποιοτικές υπηρεσίες υγείας, καθώς και πρόσβαση όλων σε ασφαλή, αποτελεσματικά, ποιοτικά και προσιτά βασικά φάρμακα και εμβόλια.
3.9 Έως το 2030, διασφάλιση της ουσιαστικής μείωσης του αριθμού των θανάτων και των ασθενειών που οφείλονται σε επικίνδυνες χημικές ουσίες καθώς και στη ρύπανση και τη μόλυνση του αέρα, των υδάτων και του εδάφους.
3.α Ενίσχυση της εφαρμογής της Σύμβασης Πλαίσιο του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας για τον Έλεγχο του Καπνού σε όλες τις χώρες, ως ενδείκνυται.
3.β Υποστήριξη της έρευνας και της ανάπτυξης εμβολίων και φαρμάκων για μεταδοτικές και μη ασθένειες, οι οποίες επηρεάζουν κυρίως τις αναπτυσσόμενες χώρες, και παροχή πρόσβασης σε προσιτά βασικά φάρμακα και εμβόλια, σύμφωνα με τη Δήλωση της Ντόχα σχετικά με τη Συμφωνία TRIPS και τη Δημόσια Υγεία, η οποία επιβεβαιώνει το δικαίωμα των αναπτυσσόμενων χωρών να κάνουν πλήρη χρήση των διατάξεων της Συμφωνίας για τα Δικαιώματα Διανοητικής Ιδιοκτησίας στον Τομέα του Εμπορίου (TRIPS) αναφορικά με τις ευελιξίες που παρέχονται για την προστασία της δημόσιας υγείας, και ιδίως για την πρόσβαση όλων σε φαρμακευτική αγωγή.
3.γ Ουσιαστική αύξηση της χρηματοδότησης για την υγεία και των προσλήψεων, ανάπτυξη, εκπαίδευση και διατήρηση του υγειονομικού δυναμικού των αναπτυσσόμενων χωρών, δίνοντας ιδιαίτερη βαρύτητα στις λιγότερο ανεπτυγμένες χώρες και στα μικρά αναπτυσσόμενα νησιωτικά κράτη.
3.δ Ενίσχυση της ικανότητας όλων των χωρών, και ιδίως των αναπτυσσόμενων, για την έγκαιρη προειδοποίηση, τη μείωση και τη διαχείριση των εθνικών και παγκόσμιων κινδύνων για την υγεία.